BASENY & FONTANNY

Andrzej A. WAŁĘGA

ZIMOWANIE INSTALACJI BASENÓW ZEWNĘTRZNYCH

1. CZY OPRÓŻNIAĆ NIECKĘ BASENU NA ZIMĘ?
„Czy opróżniać z wody nieckę basenu przed okresem zimowym?” jest pytaniem dość często zadawanym przez użytkowników basenów zewnętrznych. Dotyczy to zarówno obiektów publicznych, jak też i prywatnych.                                          
W wielkim skrócie można stwierdzić, że:
 Jeśli niecka basenowa jest płytka (kilkadziesiąt centymetrów), to trzeba ją opróżnić z wody niezależnie od technologii wykonania. Jest to spowodowane ryzykiem zamarzania wody aż do samego dna, co jest niedopuszczalne ze względu na możliwość uszkodzeń niecki.
 Dla niecek głębszych najrozsądniejszym wyjściem będzie pozostawienie wody. Unika się wtedy ryzyka „wypchnięcia” pustej (lekkiej) niecki przez wody gruntowe oraz zabezpiecza okładziny niecki (szczególnie ceramiczne) przed działaniem mrozu.

W następnym punkcie omówiono czynności jakie należy wykonać w celu zabezpieczenia niecek zagłębionych w gruncie oraz całej związanej z nimi instalacji przed skutkami oddziaływań zimy. Niecki posadowione na gruncie powinny zawsze być opróżniane przed nadejściem mrozów.

2. PROCEDURY
Przed rozpoczęciem okresu zimowego należy przestrzegać następujących procedur.

 Dokładnie wyczyścić nieckę (ściany, dno) za pomocą odkurzacza podwodnego.

 Wypłukać filtry basenowe i opróżnić je z wody. Starannie opróżnić zawory wielodrogowe. Filtry ze złożem diatomitowym (ziemią okrzemkową) opróżnić i umyć. Nie zaleca się używania kwasu solnego do czyszczenia elementów filtracyjnych przed okresem zimowym (lepiej go zastosować tuż przed uruchomieniem basenu - na wiosnę). Małe i lekkie filtry przenieść do suchego i ogrzewanego pomieszczenia.

 Opróżnić kosze ssawne pomp. Odwodnić pompy i całą instalację basenową. Spusty z pomp pozostawić otwarte. Zaleca się okresowe 3-sekundowe (nie dłużej ze względu na suchobieg) 2 razy w tygodniu uruchomienia pomp lub ręcznie kilkakrotnie 2 razy w tygodniu obrócić wał silnika poprzez poruszanie wentylatora silnika.

 Przedmuchać instalację sprężonym powietrzem z kompresora.

 Nie zaleca się stosowania jakichkolwiek środków przeciwzamarzających (np. samochodowych) do instalacji rurociągowej Wyjątkiem mogą być miejsca (syfony), których nie da się opróżnić z wody, a które mogą być narażone na działanie mrozu.

 Wszystkie zawory pozostawić w stanie uchylonym. Szczególną uwagę zwrócić na zawory zwrotne, które mogą spowodować zaleganie wody.

 Szczególnie wrażliwe elementy (elektronika, regulatory) w miarę możliwości zdemontować i przenieść do suchego, ogrzewanego pomieszczenia.

 Zdemontować wyposażenie niecki (liny, słupki, drabinki, podnośniki dla niepełnosprawnych itp.).

 Dla basenów z górnym przelewem, obniżyć lustro wody w niecce o 20-30cm, a dla basenów skimmerowych poziom wody obniżyć o kilka cm poniżej wlotów do skimmerów.

 Wodę w niecce doprowadzić na ok. tydzień przed rozpoczęciem zimowania, do następujących (stabilnych) parametrów:

 pH:                7.2-7.8
 Cl2:                1-3 ppm
 Alkaliczność:    80-120 ppm
 Twardość:       175-250 ppm

Ochroni to instalację przed korozją i osadzaniem się kamienia.

 Aby zabezpieczyć ściany niecki przed parciem lodu można zastosować następujące rozwiązania:

 -nie dopuścić do zamarznięcia wody przez wymuszenie jej   obiegu z jednoczesnym  podgrzewaniem
 -zastosować kable grzejne
 -zastosować poduszki przeciw parciu lodu

Dwa pierwsze rozwiązania są bardzo nieekonomiczne, dlatego  praktycznie  niestosowane.

 Wzdłuż ścian niecki umieścić zabezpieczenia (tzw „ice killery”) przeciw parciu lodu. Są to kształtki z tworzywa sztucznego wypełnione w górnej części powietrzem, a w dolnej wypełnione częściowo piachem w celu częściowego zanurzenia w wodzie. Chronią one ceramikę basenową. Nie ma potrzeby stosowania np. dla niecek wykonanych ze stali nierdzewnej.

Rys.1. Przykład montażu „ice killer’ów”
Fig. 1. The example of „ice killers” installation

Rys.2. Typowy „ice killer”  z polietylenu (wymiary: 50 x 34 x 4cm masa: 8kg)
Fig. 2. Standard PE “ice killer” (50 x 34 x 4cm, 8kg)

 W razie niemożności skorzystania z ww rozwiązania, można zastosować inny, sprawdzony i prosty sposób  zabezpieczenia umieszczając na powierzchni wody wypełnione powietrzem miękkie kształtki. W handlu dostępne są różne rodzaje tzw poduszek powietrznych.

Rys.3. Poduszki powietrzne do basenów zewnętrznych
Fig. 3. Air pillows for outdoor pools

 Ww poduszki można zastąpić innym doskonałym środkiem: dętką samochodowę. Nie stosować do tych celów materiałów nasiąkliwych wodą.

 Przykryć nieckę specjalną folią lub plandeką. Jeśli nie możliwości zakotwienia jej do obrzeża niecki lub przybasenia, to należy zabezpieczyć ją specjalnymi kształtkami wypełnionymi wodą (tzw „rurami wodnymi”). Zaleca się napełnienie tych rur max do 75-85% ich pojemności i rozłożenie ich równomiernie wokół niecki. Przerwy między poszczególnymi elementami nie powinny być większe niż 30cm. Zabrania się dociskania przykrycia za pomocą kamieni, cegieł itp. Przykrycie mogłoby np. pod wpływem obciążenia śniegiem, lodem lub wodą, wpaść do niecki pociągając za sobą ww kamienie lub cegły, co w rezultacie może doprowadzić do poważnych zniszczeń niecki (np. pękanie płytek ceramicznych).

 Należy regularnie, w miarę możliwości, usuwać z przykrycia lód, wodę, śnieg i ewentualnie inne zanieczyszczenia.

 Regularnie, co najmniej raz na miesiąc, sprawdzać poziom wody w niecce. W razie widocznego obniżenia, należy uzupełnić wodę w niecce.

 Dla uniknięcia rozwoju alg, zaleca się szokowe chlorowanie (nie wrzucać tabletek chlorowych bezpośrednio do niecki) wody w niecce basenu na początku kwietnia, a kompleksowe uruchomienie instalacji uzdatniania wody najpóźniej do 15 maja.

Bibliografia

1. Merkblatt B66 „Űberwinterung von Becken In Freibädern” Bundesfachverband Őffentliche Bäder E.V., 45074 Essen, 1987
2. Dirk Lindemann „Bädertechnik für Schwimmeister Und Schwimmeistergehilfen”   B.Lindemann Unterrichtsmedien, 68723 Schwetzigen 1993
3. Christoph Saunus „Planung von Schwimmbädern“ Krammer Verlag Düsseldorf AG, 1998
4. Materiały firmy SBF 31228 Peine, Niemcy
5. Internet

================================================

Referat „Zimowanie instalacji basenów zewnętrznych” był wygłoszony podczas VIII Sympozjum „Instalacje Basenowe” Zakopane 2011